در سراسر دنیا افراد بسیاری وجود دارند که در زندگی خود با دردهای مزمن روبه‌رو هستند. از جمله این دردها می‌توان به درد استخوان و درد مفاصل اشاره کرد که اتفاقا در کشور ما رایج هستند. اما سوال اینجاست چه راهی برای تسکین این دردها و درمان آن‌ها وجود دارد؟ در این مورد باید بگوییم کلینیک درد همان‌جایی است که در آن به درمان انواع دردهای مزمن مثل دردهای مفصلی، اسکلتی و عضلانی می‌پردازند. اگر تمایل دارید با این کلینیک آشنا شوید با ما همراه باشید؛ زیرا ما در این مقاله قصد داریم به کلینیک درد و ویژگی‌های آن بپردازیم.
افراد مختلفی برای درمان دردهای مزمن خود به کلینیک درد مراجعه می‌کنند. این افراد وضعیت خود را به این صورت گزارش می‌کنند که به دلیل درد مزمن دچار بی‌خوابی‌های شبانه هستند و این بی‌خوابی‌ها مانع تمرکز آن‌ها در روز بعد می‌شود. بر این اساس، افراد در این مواقع نه تنها با درد مواجه هستند بلکه بی‌خوابی‌های شبانه و کاهش تمرکز ذهنی را نیز تجربه می‌کنند. بنابراین اگر از افرادی هستید که دردی مزمن کیفیت زندگیتان را تحت‌تأثیر قرار داده، می‌توانید به کلینیک درد مراجعه کنید تا پزشکان راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه دهند.
کلینیک درد که با عنوان کلینیک مدیریت درد هم شناخته می‌شود مرکزی است که در آن افراد متخصص به تشخیص و کنترل دردهای مزمن می‌پردازند. دردهای شدید می‌توانند زندگی هر فردی را دچار اختلال سازند به طوری که فرد توانایی انجام کارهای روزمره را از دست بدهد. در چنین مواقعی، متخصصین کلینیک درد قبل از هر چیز سعی می‌کنند علت درد را شناسایی کنند و پس از آن روند درمان را آغاز نمایند. آموزش کنترل درد یکی از کارهایی است که متخصصین کلینیک درد به بیماران می‌آموزند تا آن‌ها بتوانند مثل قبل به فعالیت‌های روزانه خود بپردازند. در واقع پس از برخورداری از روش‌های درمانی کلینیک درد و رعایت توصیه‌های متخصص شما می‌توانید دوباره زندگی خود را از سر بگیرید.
در کلینیک‌های درد روی درمان دردهای حاد و مزمن تمرکز می‌شود که امروزه سازمان جهانی درد روش‌های مختلفی را برای این کار ارائه داده است تا جایگزین روش‌های قدیمی شود. روش‌های جدید درمانی نسبت به روش‌های قدیمی با درصد موفقیت بالاتری روبه‌رو هستند. با وجود این پیشرفت‌ها در عرصه پزشکی، امروزه برای دردهای مختلف روش‌های درمانی گوناگونی وجود دارد. برای درمان هر دردی در ابتدا از روش‌های بدون تهاجم، در مرحله دوم از روش‌های کمتر تهاجمی و در مرحله سوم از درمان‌های تهاجمی استفاده می‌شود.
کلینیک‌های درد انواع مختلفی دارند؛ برخی از آن‌ها به کار روی دردهای خاصی مثل درد گردن و درد کمر می‌پردازند و برخی دیگر در خصوص انواع دردها به افراد خدمات می‌دهند. به طور کلی، هدف کلینیک درد بهبود دردهای مختلف بدن مثل کمردرد مزمن، دیسک کمر و گردن، سیاتیک، فیبرومیالژی، خستگی مزمن، سردرد و میگرن، آرتروز زانو، درد دیواره قفسه سینه، درد فک، درد لگن، سندرم درد منطقه‌ای پیچیده و درد کف پا با استفاده از مهمترین و پیشرفته‌ترین دستگاه‌ها و روش‌های درمانی است. در ادامه به برخی از خدمات این کلینیک‌ها می‌پردازیم.
درد استخوان یک نوع درد عمیق است که شب هنگام و زمانی که فرد اندام موردنظر را حرکت می‌دهد، شدت می‌گیرد. در میان افراد میانسال و کهن‌سال دردهای استخوانی یا حساسیت به لمس یکی از مشکلات شایع می‌باشد. طبیعتا هر چه سن بالاتر می‌رود در بدن تغییراتی شکل می‌گیرد که یکی از آن‌ها کاهش فعالیت بدنی و تراکم استخوان است. این شرایط سبب می‌شود که فرد بیشتر در معرض آسیب‌دیدگی استخوان قرار بگیرد.
اگر چه در سنین بالا، درد استخوان اغلب به دلیل کاهش تراکم استخوان و آسیب‌دیدگی می‌باشد اما گاهی این درد می‌تواند بر اثر مشکل جدی‌تری مثل آرتروز باشد. علاوه بر این‌ها، گاهی درد یا حساسیت استخوان ناشی از عفونت، قطع خون‌رسانی و بیماری‌های دیگر است که البته این مورد کمتر معمول است. با توجه به این موارد، اگر با درد استخوانی روبه‌رو هستید سعی کنید مسئله را جدی بگیرید و به متخصص درد مراجعه کنید.
پوکی استخوان نوعی دیگر از بیماری استخوانی است که در آن شاهد کاهش حجم توده استخوانی بدن به مرور زمان خواهید بود. عوامل مختلفی مانند افزایش سن، تغییرات هورمونی و عدم فعالیت بدنی در کاهش تراکم استخوان موثرند. در صورت ابتلا به این بیماری، احتمال شکستگی و درد استخوان افزایش می‌یابد. در کلینیک درد، پزشکان قبل از ارائه هر درمانی، به معاینه بیمار و بررسی آزمایش‌های او می‌پردازند تا علت درد را تشخیص دهند و بر اساس آن بهترین درمان را ارائه دهند. اگر درد خفیف باشد از درمان‌های ساده‌تری استفاده می‌شود و با بیشتر شدن درد پزشک دارو تجویز می‌کند. گاهی ممکن است پزشک از درمان‌های مداخله‌ای مثل طب فیزیکی و توانبخشی برای درمان درد و بازگشت حرکت طبیعی اندام‌ها استفاده کند. در این موارد، بیمار زیر نظر فیزیوتراپیست قرار می‌گیرد تا حرکات اصلاحی لازم برای بازگشت توانایی‌های بدنی انجام شود.
مفصل‌ها بخش‌هایی از بدن هستند که استخوان‌ها را به هم متصل می‌کنند و با وجود این اتصالات است که انسان می‌تواند استخوان‌های سیستم اسکلتی خود را به حرکت درآورد. از جمله اندام‌هایی که به کمک مفاصل حرکت می‌کنند می‌توان به شانه، آرنج، ران و زانو شاره کرد. درد مفصل دردی است که ممکن است در هر کدام از مفاصل بدن به وجود بیاید و از شایع‌ترین نوع درد در دنیا می‌باشد. این دردها به صورتی نیستند که برای آن‌ها حتما نیاز به مراجعه به بیمارستان باشد مگر اینکه درد موردنظر واقعا آزاردهنده باشد که در این صورت می‌توانید به کلینیک درد مراجعه کنید.
برخی اوقات درد مفصلی در نتیجه یک بیماری یا جراحتی به وجود می‌آید که تشخیص آن به عهده دکترهای کلینیک درد است. در این صورت بر اساس تشخیص علت، درمان مناسب برای آن در نظر گرفته می‌شود. از دیگر دلایل شایع دردهای مفصلی می‌توان به آرتریت و آرتروز اشاره کرد. آرتروز شامل دو نوع اصلی است که استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) هستند. استئوآرتریت اغلب پس از ۴۰ سالگی به وجود می‌آید و به آرامی پیشرفت می‌کند. از مفاصلی که بیشتر تحت تاثیر این بیماری هستند می‌توان به مفاصل مچ دست، آرنج دست‌ها، باسن و زانوها اشاره کرد.
دومین آرتریت شایع در جهان، آرتریت روماتوئید است که بیشتر روی زنان تأثیر می‌گذارد. این بیماری به مرور زمان ممکن است باعث تغییر شکل و ناتوانی مفاصل، درد، التهاب و تجمع مایعات در مفاصل شود. در آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی بدن به غشای احاطه کننده مفاصل حمله می‌کند. علاوه بر این‌ها، گاهی درد مفاصل به دلیل التهاب اطراف مفاصل، لوپوس، نقرس، شکستگی غضروف، آسیب‌دیدگی، تاندونیت یا التهاب تاندون، عفونت استخوان یا مفصل، استفاده زیاد از مفصل، فیبرومیالژیا، پوکی استخوان، سارکوئیدوز و نرمی استخوان به وجود می‌آید. بیمارانی که تمایل دارند بدون روش‌های تهاجمی به زندگی عادی خود برگردند می‌توانند از روش‌های تخصصی کلینیک درد استفاده کنند.
فتق یا بیرونزدگی دیسک، یکی از شایع‌ترین دلایل کمر درد و دردگردن می‌باشد. در برخی موارد این دیسک ممکن است با استراحت، فیزیوتراپی و درمان دارویی بهبود می‌یابد و در بسیاری مواقع نیز این روش‌ها اثرگذار نبوده و برای درمان باید جراحی انجام داد.
یکی دیگر از خدمات کلیک درد، درمان درد شانه می‌باشد. بورسیت شانه مشکلی است که در آن التهاب‌هایی در بورس‌های شانه اتفاق می‌افتد. این بورس‌ها نوعی کیسه‌های کوچک انباشته از مایع می‌باشد که همانند بالشی میان استخوان و تاندون‌ها قرار دارند. دلایل مختلفی سبب التهاب بورس‌ها می‌شود که این موضوع می‌تواند مشکلاتی را برای شخص ایجاد کند.
درمان آرتروزهای زانو و شانه از دیگر خدماتی است که در کلینیک‌های درد ارائه می‌شود. زانو درد یک نوع اختلال شایع می‌باشد که ممکن است در هر کدام از ساختارهای زانو مثل مفصل زانو، کاسه زانو یا در رباطها و غضروف هاوومینیسک زانو ایجاد شود.
تخصص درد یکی از تخصص‌های پزشکی می‌باشد که که بر ارزیابی، درمان و پیشگیری از درد متمرکز است. بیمارانی که به علت‌های خاصی مثل بیماری‌های اولیه، سرطان و آسیب مبتلا به درد هستند یا عمل‌های جراحی را گذرانده‌اند، می‌توانند برای درمان درد خود به متخصصان درد مراجعه کنند. پزشک فوق تخصص درد از دانش و اطلاعات کافی در زمینه‌های ارزیابی، تشخیص و درمان درد برخوردار است. همچنین در صورت نیاز، مشاوره‌های لازم را به فرد بیمار و خانواده وی ارائه می‌دهد. این پزشکان در زمینه دردهای مختلف، آموزش‌های فراوان و گسترده‌ای را دیده‌اند اما معمولا هر کدام در زمینه خاصی مهارت بیشتری دارند. زمینه‌های تخصصی آن‌ها شامل آرتروز، درد پشت و گردن، درد سرطان، درد مزمن، سندرم درد پیچیده منطقه‌ای (CRPS)، سندرم درد اسکلتی- عضلانی مزمن (فیبرومیالژیا)، سردرد و دردهای عصبی می‌شود.
پزشکان فوق تخصص درد برای بهبود حال بیماران تکنیک‌های تشخیص و درمان اختلالات درد را مورد استفاده قرار می‌دهند. ارزیابی‌ها شامل مواردی چون گرفتن تاریخچه شخصی و خانوادگی بیمار، ارزیابی شیوه زندگی بیمار، بازبینی آزمایش‌های قبلی و انجام معاینه فیزیکی است. درمان‌های کلینیک درد همان‌طور که گفتیم بستگی به علت درد دارد. برخی از این درمان‌ها برای کاهش سطح درد و برخی دیگر برای کنترل درد به کار می‌روند. از روش‌های کاهش درد در این کلینیک‌ها می‌توان به دستگاه‌های ایمپلنت، تزریق، تجویز داروها، بلوک‌های عصبی، فیزیوتراپی و جراحی باز یا بسته اشاره کرد.
برخلاف درد حاد که به مرور زمان تسکین می‌یابد، درد مزمن با گذشت زمان آرام نشده و باید به فکر درمان آن بود. برای کنترل و مدیریت برخی از این دردها ممکن است به چندین متخصص نیاز باشد که از جمله آن‌ها می‌توان به متخصص بیهوشی، جراح مغز و اعصاب، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی اشاره کرد.
متخصص بیهوشی: این متخصصین اموری نظیر بلوک عصبی، تزریق در نقاط ماشه‌ای و تجویز داروهای خوراکی را به عهده دارند. همچنین این متخصصان می‌توانند دستگاه‌هایی مانند پمپ و محرک را درون بدن قرار دهند.
جراح مغز و اعصاب: از وظایف جراحان مغز و اعصاب می‌توان به جراحی ستون فقرات یا اعصاب، جراحی‌های مربوط به نخاع یا مغز و جراحی‌های فیوژن ستون فقرات یا تعویض دیسک و … اشاره کرد. همچنین، این جراحان فعالیت‌هایی نظیر بلوک عصبی، قراردادن دستگاه‌های مختلف در بدن و تجویز داروهای خوراکی را هم انجام می‌دهند.
متخصص طب فیزیکی و توانبخشی: این متخصصین درمان‌هایی مانند طب فیزیکی، کار درمانی و تفریح درمانی را انجام می‌دهند و تمرکز آن‌ها بر روی ورزش و اصلاح حرکات است. علاوه بر این، برخی متخصصین طب فیزیکی، بلوک عصبی، جایگذاری دستگاه‌ها در بدن و تجویز داروهای خوراکی را هم در دستور کار خود دارند.
روانپزشک: روانپزشک متخصصی است که علاوه بر تجویز دارو، درمان‌هایی نظیر رفتار درمانی شناختی، مشاوره خانواده، مشاوره گروهی، هیپنوتیزم و بیوفیدبک را انجام می‌دهد.
در کلینیک درد، درمان طی چند مرحله انجام می‌شود: ۱) در گام اول، پزشک بر اساس نوع بیماری و علت آن ، دارو تجویز می‌کند. در برخی از افراد درمان دارویی جواب می‌دهد و آن‌ها پس از مصرف دارو، قادر به کنترل دردهایشان می‌شوند. پس از مصرف دارو، شدت درد در این افراد کاهش یافته و آن‌ها می‌توانند به زندگی روزمره خود بپردازند ۲) در مرحله دوم، متخصصان با استفاده از روش‌های دیگری به بهبود دردهای بیماران می‌پردازند. این روش‌ها شامل آب‌درمانی، فیزیوتراپی و کاردرمانی هستند که در افزایش حرکت مفاصل و تقویت عضلات ستون‌فقرات موثر می‌باشند. ۳) در مرحله سوم یا آخرین مرحله، از روش‌های کم‌تهاجمی یا اعمال جراحی بسته استفاده می‌شود.
در کلینیک درد برای درمان درد افراد از تکنیک‌های مختلفی چون نوکلئوتومی، دیسکوژل، عمل جراحی بسته دیسک با لیزر (PLDD) و دیسک کمر و گردن با پلاسما (PDCT) استفاده می‌شود که در ادامه درباره هر کدام توضیح می‌دهیم.
در روش نوکلئوتومی، یک لوله باریک را وارد ناحیه میانی دیسک می‌کنند و آنگاه با فشار آب دیسک را از بدن خارج می‌سازند. دو روش برای انجام نوکلئوتومی وجود دارد که یکی از آن‌ها نوکلئوتومی با لیزر و دیگری نوکلئوتومی با اوزون است. نوکلئوتومی با لیزر به صورت سرپایی، طی یک جلسه انجام می‌شود. در نوکلئوتومی با اوزون با استفاده از ترکیب گاز اکسیژن و ازون درمان ییمار را انجام می‌دهند.
دیسکوژل یکی دیگر از روش‌های درمانی در کلینیک درد است که در آن ماده شیمیایی خاصی را به درون دیسک تزریق می‌کنند. دیسکوژل ماده‌ای بی‌خطر و از جنس الکل می‌باشد که پس از تزریق سفت می‌شود و به حالت پنبه درمی‌آید. با استفاده از تزریق زیرپوستی، دیسکوژل به نخاع وارد می‌شود.
این عمل جراحی به صورت سرپایی، همراه با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در این عمل، با استفاده از فلوروسکوپ، یک سوزن باریکی را وارد دیسک بیرون‌زده می‌کنند. همچنین، داخل سوزن فیبر نوری قرار می‌دهند و تابش انرژی لیزر به داخل دیسک صورت می‌گیرد. لیزر سبب تبخیر ماده ژله‌ای بین دیسک تا اندازه استاندارد می‌شود که در نتیجه آن، فشار منفی به وجود آمده، شرایط جمع شدن دیسک بیرون زده را فراهم می‌کند . این کار موجب می‌شود فشار وارده به ریشه عصب برداشته شود و درد بیمار تسکین یابد.
یکی دیگر از روش‌های درمانی در کلینیک درد، دیسک کمر و گردن با پلاسما است. در این روش که انعقاد و تبخیر دیسک با استفاده از نور پلاسما انجام می‌شود، تاثیرگذاری در درمان دیسک بیرون زده بالاتر از سایر روش‌ها می‌باشد. سیستم قدرتمند و کنترل شده نور پلاسما از عواملی است که سبب انعقاد و تبخیر دیسک با استفاده از گرما می‌شود. در این روش درمانی، آسیبی به ریشه عصبی اطراف وارد نخواهد شد.
استفاده از روش جراحی بسته دارای مزایای مختلفی می‌باشد که شامل عدم عوارض حاد، بازگشت ثبات مهره‌ها و مفاصل ستون فقرات، سرعت بالا، ایمنی بیشتر، آسیب کمتر به عضلات و بافت‌های بدن، برش‌های بسیار کوچک در کمر و از بین رفتن آثار عمل، کاهش احتمال آسیب به عضلات کمر، کاهش احتمال درد و عفونت بعد از عمل، دوره نقاهت کوتاه‌تر، نیاز کمتر به توانبخشی و کاهش نیاز به مصرف داروهای مسکن بعد از عمل هستند.
اوزون تراپی یا اوزون درمانی یکی از روش‌های بدون درد و موثر برای تسکین درد است. این روش درمانی علاوه بر اینکه درد را تسکین می‌بخشد، علت ایجاد آن را نیز درمان می‌کند. اوزون تراپی برای درمان بسیاری از دردها مفید است نسبت به برخی از روش‌ها چون مصرف داروهای دارای عوارض و تزریق استروئید و جراحی یک روشی بی‌خطر به شمار می‌آید. این روش درمانی را هم می‌توان به تنهایی و هم همراه با سایر درمان‌ها چون پرولوتراپی و پلاسمای غنی از پلاکت استفاده کرد.
از ارتوکین تراپی معمولا برای درمان آرتروز استفاده می‌شود. ارتوکین تراپی یک روش درمانی مفید برای افرادی هست که با دردهایی مثل درد زانو، درد باسن، درد مچ پا و درد شانه روبه‌رو هستند. به دلیل خاصیت ضد درد و ضد التهابی از این روش می‌توان برای درمان تاندون‌ها و عضلات آسیب‌دیده استفاده کرد. در ارتوکین تراپی با یک سرم از بیمار خون گرفته می‌شود و آن را مورد استفاده قرار می‌دهند. سرم موردنظر به دلیل داشتن پروتئین‌های فعالی به نام آنتاگونیست، گیرنده اینترلوکین می‌باشد که درد و التهاب بافت‌های دچار آسیب را کاهش می‌دهد. این روش تهاجمی نبوده و در آن نیازی به استفاده از مواد خارجی نیست.
دردهای مزمن می‌توانند زندگی فرد را دچار اختلال کنند به گونه‌ای که ادامه زندگی را سخت و طاقت فرسا می‌سازند. در این شرایط، متخصصین درد می‌توانند برای عبور از این وضعیت به بیمار کمک کنند. یکی از روش‌ها برای مقابله با این دردهای مزمن تزریق prp است.
در مراحل ابتدایی مراجعه به متخصصان کلینیک درد برای شما دارو تجویز نشده و جراحی پیشنهاد نمی‌شود. در ابتدای کار از درمان‌هایی چون فیزیوتراپی، تحریک عصب از طریق پوست، اصلاح رفتاری، بیوفیدبک، گرما و سرما درمانی، مراقبت‌های ذهنی و تمرینات ورزشی استفاده می‌شود.
فیزیوتراپی: در کلینیک درد برای افزایش قدرت و انعطاف‌پذیری از درمان فیزیوتراپی استفاده می‌شود. در این روش برای اینکه دامنه حرکات و مفاصل عملکرد بهتری داشته باشند، تغییراتی در ستون فقرات و اندام‌ها زیر نظر متخصص صورت می‌گیرد.
تحریک عصب از طریق پوست: در روش تحریک عصب از طریق پوست، یک جریان الکتریکی را از طریق پوست وارد بدن می‌کنند تا به این صورت، مشکل موجود در قسمت موردنظر بهبود پیدا کند.
اصلاح رفتاری: اصلاح رفتاری یکی دیگر از تکنیک‌های کلینیک درد است که در آن ذهن فرد را از فکر کردن به درد منحرف می‌سازند.
بیوفیدبک: یک تکنیک درمانی دیگر در کلینیک درد بیوفیدبک است که به منظور واکنش و رفتار مناسب نسب به دردهای موجود در هر بخش بدن، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گرما و سرما درمانی: در این روش از کمپرس آب گرم یا پدهای یخی برای بهبود درد استفاده می‌شود و در کنار آن‌ها ماساژ درمانی نیز صورت می‌گیرد.
مراقبت‌های ذهنی: مراقبت ذهنی روشی است که اگر در کنار دیگر روش‌های درمانی مورد استفاده قرار بگیرد می‌تواند در کنترل و تسکین درد موثر باشد.
تمرینات ورزشی: انجام تمرینات ورزشی و برخی حرکات مانند یوگا و تای چی می‌تواند در تسکین درد کمک‌کننده باشد.
روش‌های مختلفی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توانید یک متخصص درد خوب پیدا کنید. از جمله این روش‌ها می‌توان به پرسش از پزشک عمومی، مشورت با خانواده، مشورت با دوستان و تماس با کلینیک درد یا متخصص برای کسب اطلاعات اشاره کرد.
پرسش از پزشک عمومی: اگر برای مشکل خود به یک پزشک عمومی مراجعه کرده‌اید می‌توانید از خود او برای پیدا کردن یک متخصص درد خوب کمک بخواهید. او از مشکل شما و علائم آن آگاهی دارد و با توجه به این موارد می‌تواند یکی از بهترین متخصصهای درد را به شما معرفی کند.
مشورت با دیگران: مشورت با افرادی مثل خانواده و دوستانتان ممکن است در انتخاب یک متخصص خوب به شما کمک زیادی بکند. پرسیدن نظرات شخصی افراد می‌تواند در نهایت شما را به یک متخصص خوب در منطقه سکونتتان برساند.
تماس گرفتن با کلینیک درد: پس از پرسش از دوستان و اطرافیان و انتخاب کلینیک درد می‌توانید قبل از حضور در مکان موردنظر با کلینیک تماس بگیرید. در طی تماس می‌توانید سوالات موردنظرتان را بپرسید تا در مورد انتخابتان مطمئن شوید.
جستجو
دسته بندی مقالات
آخرین مقالات
برچسب ها
